لاوکێ بۆ شاری داماو – یان – روایه‌تێ له‌ کاتی کاره‌سات / سه‌ید سمایل سه‌ید شوکری

هه‌موو فه‌سڵ فه‌سڵی خوانه،‌ راست له‌م وه‌رزه‌دا یانی (رۆژی ۱۷ ی ره‌شه‌مه‌ی ساڵی ۱۳۶۳ی هه‌تاوی) عه‌فله‌قی دڵڕه‌ش قینی خۆی به‌ سه‌ر خه‌ڵکی بێ تاوانی شاری پیرانشاردا رشت. راست له‌و سه‌روبه‌نده‌ی که وه‌رزی‌ زستان روو له‌ نه‌مان بوو، چله‌ی گه‌وره‌ و چووکه‌ فه‌وتا بوون و شینی خوشکێ بۆ برایان له‌ گۆڕێ بوو و شینی به‌سه‌ر سێ […]

هه‌موو فه‌سڵ فه‌سڵی خوانه،‌ راست له‌م وه‌رزه‌دا یانی (رۆژی ۱۷ ی ره‌شه‌مه‌ی ساڵی ۱۳۶۳ی هه‌تاوی) عه‌فله‌قی دڵڕه‌ش قینی خۆی به‌ سه‌ر خه‌ڵکی بێ تاوانی شاری پیرانشاردا رشت.

راست له‌و سه‌روبه‌نده‌ی که وه‌رزی‌ زستان روو له‌ نه‌مان بوو، چله‌ی گه‌وره‌ و چووکه‌ فه‌وتا بوون و شینی خوشکێ بۆ برایان له‌ گۆڕێ بوو و شینی به‌سه‌ر سێ شه‌شان دا دابه‌شیبوو، خه‌ڵکی ئه‌م شاره‌ش تووشی شینی ئازیزانیان بوون و له‌ شین بێبه‌ش نه‌بوون.
هه‌ر چه‌ند مانگی دوایی زستان مانگی له‌ که‌می دانی هه‌موو شته‌، مانگی بێ ئه‌نوایی، مانگی تلیسانه‌وه‌، مانگی بێ زه‌وادی بێ زه‌مهه‌ڕی، مانگی بێ تفاقی و که‌له‌لایی و مانگی بێده‌ره‌تانی و مانگی…. ئه‌مانه‌ش هه‌ر یه‌که‌ی بۆ خۆی هه‌ڕه‌شه‌ و مه‌ترسیه‌کن بۆ سه‌ر گیانی مرۆڤ، ئه‌ویش ‌بۆ مرۆڤێکی که‌ جیرانی قه‌ندیل بێ، دوو قاته.
له‌گه‌ڵ ئه‌مه‌ش شنه‌ی نه‌رمی بای وه‌عده‌ هێور هێور هه‌موو لایه‌کی ده‌گرته‌وه‌ و وه‌عده‌ی سه‌رکه‌وتن و مزگێنی رزگاری بۆ هه‌موو لایه‌ک ده‌برد. رۆژ له‌گه‌ڵ رۆژ کووره‌ی ده‌روونی زه‌وی گه‌رمتر و بڕوا و ئیمانی قایمتر ده‌بوو و زه‌خت و زۆری هه‌ره‌سی به‌ گیانی سه‌رما و سه‌خڵه‌ت هه‌ڵدێنا و گریانی له‌ ژێره‌وه‌ی به‌فر، ئاوه‌چۆڕه‌ و جۆباری وه‌رێ ده‌خست و وره‌ و ئومێدێک ده‌رسکا. به‌ هۆی ئه‌زموون و میژوو له‌ ده‌لاقه‌ی رووپه‌ڕی چاخی رابردوو تروسکه‌ی هیوا به‌ داهاتوو، هه‌نگاو و به‌ره‌و پێشنان، به‌ره‌و دوا رۆژ، به‌ره‌و به‌هار، به‌ره‌و هه‌تاو، به‌ره‌و بوژانه‌وه‌ و ئازادی له‌ دڵی خه‌ڵکدا چه‌که‌ره‌ی دابوو. باش ده‌یانزانی زووڵم و زۆری سه‌رما، شه‌وی ره‌ش و ئه‌نگوسته‌چاو، تۆف و به‌ندی به‌ندیخانه‌ی خاوه‌نی زۆر روو له‌ کزییه‌ و کۆتایی دێ، زووڵم و سه‌ره‌ڕۆیی له‌بن دێ و سه‌خڵه‌ت و سه‌رما نامێنێ و رووناکی سه‌ر هه‌ڵده‌دا و شادی و خۆش ده‌ژینه‌وه‌ و هه‌تاوی ئازادی له‌ ئاسۆی به‌رزه‌وه‌ سه‌ر ده‌ردێنێ و به‌هار دێ.

که‌چی سه‌د مخابن له‌م بواره‌ ئاسته‌مه‌‌ ناسکه‌دا خه‌یاڵی ناسکی ناسک خه‌یاڵان به‌ خرم و هۆڕی سیخۆ و ساڕووخان تێکڕووخان و خان و خانوو و خانم و خاتوون خاپوور و خۆڵ وه‌سه‌ر کران.
هه‌ینییه‌، کات له‌ ۱۱ بۆ ۱۲یه‌ هه‌تاو زێوی قاڵی به‌ سه‌ر شاردا ده‌ڕشت، شار مات و ئارام، هه‌ڵم چاوی چیای ده‌گرت، پیران له‌ به‌ربه‌ڕۆچکه‌ تاویان ‌گرت، رۆژ له‌ نوێژه‌ یان دره‌نگتر. له‌پڕ فڕۆکه‌ی بێ فه‌ڕان، نه‌ یه‌ک نه‌ دوو به‌ ده‌یان ئاسمانیان گرت له‌ سه‌ر سه‌ران، هه‌ڵات هه‌ڵات، گرمه‌ و هۆڕ و شریخه‌ و زرمه‌ په‌یدا بوو، هه‌ڵێ لێیدا هه‌ڵێ لێیدا…….
هه‌ڵێن خۆبشارنه‌وه‌ ، خۆ مه‌ڵاسده‌ن، له‌ قاناوان، له‌ قووڵکان له‌ سه‌نگه‌ران .. خۆبده‌نه‌وه‌ له‌ ئه‌رزێ، خۆ باوێنه‌وه‌ کونه ته‌یاران.
داویه‌ له‌ ماڵان، له‌ حه‌وشان، له‌ حه‌ساران، له‌ مه‌یدان و شه‌قام و کۆڵان و دووکانان، له‌ بازاڕ و بازاڕچه‌یان هه‌روه‌ها له‌ حه‌مام و له‌ مه‌دره‌سان.
وه‌ی لێ… وه‌ی لۆ… هه‌سته‌وه‌ قیا‌مه‌ت رابوو دنیا هه‌ژی ئه‌تۆ کوای وا له‌ کوێ،
گرم و هۆڕ و هه‌رایه‌، ته‌پ و توومان و دووکه‌ڵه‌، دێ‌ بۆنی باڕووتێ، ده‌رمانێ، سووتمانێ هه‌ر ده‌گه‌ڵ بۆنی گۆشتی برژاوه‌.
هه‌ستنه‌وه‌ وه‌رنه‌ هاوارێ چ رۆژێکی له‌من دڵ به‌ گه‌رداوه‌‌.
فریاکه‌ون خڕکه‌نه‌وه‌، برینداران، مردوووان، جه‌نازان، نه‌قوستانان، ناوڵڵا شه‌هیدانی حوڕی شاری.
فریاکه‌ون بگه‌نه‌ ناڕه‌حه‌تان، بێ سه‌حه‌تان، نیوه‌گیانان، نا.. ئه‌وانه‌ی بریندارن و خوێنیان له‌ برینان ده‌باری.
فریاکه‌ون هه‌ڵگرنه‌وه‌، ته‌رمان، سه‌ران، ده‌ستان، لاقان، پارچه‌ له‌شان، پاته‌ گۆشتان.
وه‌ی لێ… وه‌ی لۆ… له‌وی دۆژمنی غه‌دار و دڵ له‌ قین و بێ به‌زه‌یێ
ره‌حمێ ناکاته‌وه‌ به‌ پیران، به‌ لاوان به‌ ژنان به‌ پیاوان، هه‌رامه‌تی به‌ ساوایان.
فریاکه‌ون، رایانگوێزن بۆ ده‌رمانگا، نه‌خۆشخانان، له‌ بۆ شاران، بۆ مزگه‌وتان، له‌ بۆ حه‌وزان، بیاننێنه‌وه‌ سه‌ر تاته‌شوارێ، نا نا ….. ئه‌وانه‌ شه‌هیدن شوشتن و کفنیان ناوێ، نا نا ….. پێیان ناوێ!
وه‌ی لێ… وه‌ی لۆ… خزم و که‌سوکار و دۆستم وان له‌ کوێ؟
هه‌ڵده‌نه‌وه‌، پارچه‌ی سه‌ری ته‌رمان، ماڵی ته‌پک کراو، بن دیواری تخێڵ بوو، جامه‌کی شکاو، ده‌ڕڕابه‌ی لار
ببیننه‌وه‌، بناسنه‌وه‌، دۆستان، خزمان، که‌سان، برایان، بابان، خوشکان دایکان، هه‌رامه‌تی ده‌ جگه‌رگۆشان.
بۆیان بگه‌ڕێن له‌ ماڵان، له‌ مزگه‌وتان، له‌ نه‌خۆشخانان، له‌و شاره‌ و شاران، له‌ سه‌ردخانان.
بیاندۆزنه‌وه‌ ون بووان، بێ سه‌ر و شوێنان له‌ هه‌ر شوێنێ که‌ به‌ مێشکیش و دانایه‌.
وه‌ی لێ… وه‌ی لۆ… له‌وێ دوژمنێ غه‌دار و دڵ له‌ قین و بێ به‌زه‌یێ،
ره‌حمێ ناکاته‌وه به‌ پیران، به‌لاوان، به ژنان، به‌ پیاوان، هه‌روه‌ها به‌ په‌ککه‌وته و به‌ ساوایان.
ئه‌وه‌ نه ‌هه‌وه‌ڵ بوو نه‌ جاری ئاخیرێ که‌ ئێمه‌ی کوردی ده‌داوه‌ به‌ر هێرش و شاڵاوێ، لێی هه‌ڵده‌گرتین حه‌جمین و ئۆقره‌ و قه‌رارێ، چ له‌م دیو و له‌و دیوی که‌ خرابوونه‌ حیسارێ. فه‌رقێ ناکا به‌ زستانێ و به‌هارێ.
وه‌ی لێ… وه‌ی لۆ… له‌وێ دوژمنی غه‌دار و دڵ له‌ قین و بێ به‌زه‌یێ،
ره‌حمێ ناکاته‌وه‌ به‌ خۆی، به‌ کوڕی، به‌ کچی، به‌ خێزانی
هه‌روه‌ها وه‌رناگرێته‌وه‌ ده‌رسێ له‌وانه‌ی زۆردار بوون به‌ زۆرداری رابردن
له‌ چاخ و ده‌وره‌تی ده‌زه‌مانێ،
له‌ مێژوویێ‌…
له‌ مێژوویێ‌…

به‌ڵێ… له‌و کاره‌ساته‌ دڵته‌زێنه‌دا، زۆر شوێنی شاری بۆمباران کران، وێران بوون و له‌ ناو چوون. زۆر ماڵ کاول کران، ره‌ش بوونه‌وه و زۆربه‌ی خێزانی بنه‌ماڵه‌که‌‌یان نه‌مان، به ‌سه‌دان شه‌هید و به‌ هه‌زاران برینداری لێکه‌وته‌وه‌. ئه‌وه‌ جاری یه‌که‌م نه‌بوو، نه‌بوو به‌ ئاخیریش. گه‌لێک جاری دیکه‌ زۆر داغی گه‌وره‌تر له‌مه‌ی به‌ جه‌رگی ئێمه‌ی کورده‌وه‌ ناوه.‌ هه‌وڵی قڕکردن و له ‌ناوبردن و ژینۆسایدی به‌ بۆمباران، به‌ شیمیایی و گۆڕی به‌ کۆمه‌ڵ و ئه‌نفال و هه‌زاران نێوی دیکه‌ داوین. به‌ڵام ئێمه‌ هه‌رماوین و له‌ دژایه‌تی زۆردار نه‌وه‌ستاوین. ئه‌وه‌ زۆردار و زاڵمانن که‌ له‌ گۆڕ ده‌نرێن و سووڕی ده‌وران ده‌یان هاڕێ. به‌ چاوی خۆمان دیمان که‌ کونه‌ مشکیان لێ ببوو به‌ قه‌یسه‌ری و په‌تیان خرایه‌ گه‌رده‌نێ.
مامۆستا هێمن ده‌فه‌رموێ:
“خه‌بات رزگار ده‌کا کۆیله‌ و ئه‌سیران
له‌ ناخێ راده‌کا مه‌زن و ئه‌میران
به‌ ئه‌فسانه‌ی ده‌زانن سووڕی ده‌وران
غوڵام و ورکه‌خۆری ده‌رکی میران
به‌ڵام ده‌وران ده‌بێ رۆژێ بدا سووڕ
له‌به‌ر گه‌وران نه‌بێ پشتی خه‌ڵک کووڕ
که‌ گۆپاڵی خه‌ڵک ده‌رهات له‌ خیزی’
ئیتر نامێنێ میری گه‌وره‌ فیزی”