دکتر قادری: بی توجهی دولت به ظرفیت‌های مرزی جنوب آذربایجان غربی هزاران نفر را بیکار کرد

حدود دو ماه است که انسداد گمرک مرزی تمرچین پیرانشهر هزاران مرزنشین را از کار بیکار کرده در حالیکه فعالیت‌های مستمر اقتصادی ترکیه در اقلیم کردستان همچنان ادامه دارد و به این ترتیب روزانه خسارات زیاد مادی و تبعات سنگین اجتماعی از سوی مرزنشینان تحمل می‌شود.

خبرگزاری تسنیم با دکتر رضا قادری رئیس شورای قشر بسیج عشایر آذربایجان غربی در خصوص مشکلات مرز نشینان مصاحبه ای ترتیب داده که به شرح زیر است:

در ادامه سلسله گزارش ها و مصاحبه های خود درباره مسائل اقتصادی و علل غفلت دولت از مزیت های مرزی آذربایجان غربی این بار سراغ کسی رفته که به سبب مسئولیتش در حوزه عشایر که عمدتاً مرزنشین نیز هستند رفته و ظرفیت های مرزی و اقتصادی جنوب آذربایجان غربی را از رئیس شورای قشر بسیج عشایر آذربایجان غربی جویا شده که مشروح آن از نظر می گذرد.

نطرتان درباه ایام مبارک ربیع الاول و هفته وحدت که پشت سر گذاستیم  چیست؟

رضا قادری: همه خجسته میلادهای ماه ربیع الاول بویژه میلاد پیامبر اکرم (ص) را به همه مسلمانان جهان تبریک عرض می کنم.

اجازه بدهید نقل قولی از رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در ابتدای گفت وگو بیاورم، ایشان فرموده اند؛ امت از پیامبر خود عیدی می خواهد، اما امت، در مقابل پیامبر موظف است وظیفه عیدی خود را هم انجام دهد، عیدی امت این است که حفظ وحدت کند و آبروی پیغمبر را محفوظ بدارد.

بنابراین ما حزب اللهیان، بسیجیان، فرزندان و خانواده های شهدا و ایثارگران پیرانشهر و سردشت عیدانه ای را از رهبر معظم انقلاب خواهیم خواست که در ادامه این گفتگو بدان اشاره خواهم کرد. (اشاره به مشکل مسدود شدن مرز تمرچین و معبر کولبری)

شما همیشه توجه ویژه ای به تحولات مرزی بین ایران و عراق داشته و روابط اقتصادی دو کشور در جنوب آذربایجان غربی را واکاوی کرده اید، هم اینک اوضاع مناسبات اقتصادی ما با اقلیم کردستان در چه وضعیتی است؟

رضا قادری: در حالیکه نزدیک به دوماه است که از برگزاری رفراندوم در اقلیم کردستان عراق می گذرد وبا همه فراز و نشیبی که به دنبال انجام آن حادث شد نه تنها دست مایه مثبت و قابل لمسی حداقل تاکنون برای مردم شمال عراق به دنبال نداشته است بلکه حاکمان آن ظرفیت ها، منابع و امکانات زیادی که بر اساس مفاد قانون اساسی عراق فدرال به دست آورده بودند از دست داده و مصائب و تنگناهای زیادی در امرار معاش روزانه مردمانشان ایجاد شده است.

به دنبال وقوع این رویداد ژئوپلیتیکی در عرصه جغرافیای سیاسی عراق کشورهای همسایه عراق آرایش دیپلماسی اقتدار و هژمونی به خود گرفته و در مقام نفی و طرد انجام و نتیجه رفراندوم برآمدند.

ازجمله اینکه دیدارهایی که بین سران دولت های ایران، ترکیه و عراق صورت پذیرفت که خروجی این ملاقات ها تصمیم تاکتیکی و راهبردی انسداد کامل مرزها با اقلیم کردستان عراق و تحریم همه جانبه این سرزمین در شعار و عمل بود.

بر همگان واضح و مبرهن است که اقتدار سیاسی امنیتی دولت ترکیه رابطه مستقیمی با رونق و توسعه اقتصادی اش دارد و رابطه سیاسیون با روسای اتحادیه های صنفی و سندیکاهای اقتصادی و اتخاذ تصمیمات مشترک امنیتی و ژئو استراتژیکی که حافظ منافع اقتصادی این کشور باشد در اولویت اول است.

بهره برداری همه جانبه اقتصادی و کسب منافع عدیده و رونق معاملات تجاری در منطقه به دنبال وقوع جنگ تحمیلی ۸ ساله عراق بر علیه ایران و در خصوص نحوه برخورد با واقعه اخیر «رفراندوم»، مبنی بر عدم انسداد مرز و گمرک مهم ابراهیم خلیل فی مابین ترکیه و اقلیم کردستان عراق و رونق مراودات انسانی، ترانزیت و تبادل کالا و خدمات در مقیاس وسیع تر حتی نسبت به گذشته علی رغم تهدیدات قبل از همه پرسی، خود گویای عدم صداقت آنها در قول و عمل در همراهی با کشورهای مهم منطقه خصوصاً در موضوع اخیر با جمهوری اسلامی ایران است.

مشخصاً مناسبات اقتصادی کشورمان با اقلیم کردستان را بعد از همه پرسی چطور ارزیابی می کنید؟

رضا قادری: ببینید کشور ایران در طول تاریخ همیشه حامی و مأوا و ملجأ کردهای عراق بوده است چراکه بر اساس نص صریح قانون اساسی دفاع از مظلوم در هر زمان و مکان را بر خود واجب می داند.

از منظر اقتصادی جای یک سؤال وجود دارد با این مضمون که چه اتفاق کلان و شاقی روی داده که نزدیک به دو ماه است «گمرک تمرچین-حاجی عمران» را مسدود شده و از حربه کامل تحریم برعلیه این بی پناهان استفاده می شود.

ما که خود ۳۸ سال است قربانی تحریم ظالمانه استکبار جهانی بوده و پیوسته در صدد تقبیح استفاده از ابزار تحریم به هر شکل ممکن هستیم.

اینک که شعله های نیم سوز رفراندوم در اقلیم کردستان عراق کاملاً فروکش کرده است و دادگاه عالی فدرال عراق تصمیم و اقدام به ابطال نتیجه آن نموده و علی الظاهر هر دو طرف هم به صورت تلویحی و آشکار این دستور را پذیرفته اند منطقی به نظر می رسد دولت جمهوری اسلامی ایران با توجه به دلایل متقن حفظ عزت و منافع متنفعین و مرز نشینان در تصمیمات خود در خصوص تداوم انسداد و عدم بازگشایی «گمرک تمرچین-حاجی عمران» تجدید نظر کند.

چرا باید گمرک تمرچین بازگشایی شود؟

رضا قادری: ببینید در وهله نخست با توجه به تأمین نیاز ساکنان اقلیم کردستان از طریق گمرک ابراهیم خلیل توسط دولت ترکیه و تسلط بر بازارهای این منطقه با عرضه کالا توسط دولت های چین و عربستان سعودی، مرزنشینان، فعالان اقتصادی کلان و خرد ایرانی که جمعیتی در حدود ۴۰ هزار نفر به صورت مستقیم و ده ها هزار نفر به صورت غیر مستقیم را شامل می شود بیشترین آسیب را از انسداد مرز و تحریم مراودات انسانی و اقتصادی فی مابین دیده اند.

در وهله دوم طبقه بسیار محروم و ستمدیده فعال در مرز تحت عنوان “کولبر” و کارگران ترخیص کار که به دنبال نگاه مشفقانه مقام معظم رهبری نسبت به معیشت این بخش از مرزنشینان، امکان دست یافتن به یک حداقل نان حلال و بی منت را پیدا کرده بودند اینک به دنبال انسداد مرز و عدم بازگشایی آن یا دوباره پیشه طاقت فرسا، پرمخاطره و نا مبارک قاچاق کالا از کوره راه های مرزی را در پیش گرفته و یا برای فرار از مرگ، زندگی و زیست جانکاه در کوره های آجرپزی در اقصی نقاط کشور را دوباره اجباراً در پیش گرفته اند.

از سوی دیگر با توجه به اهمیت «گمرک تمرچین-حاجی عمران» از نظر سهل الوصول بودن و امکانات زیر ساختی، شعاع برخورداری از مزیت ها و منافع اقتصادی و اجتماعی آن فراتر از شهرستان های مرزی بوده و بازار، خدمات بهداشتی، درمانی و بیمارستانی، ظرفیت و فرصت گردشگری تاریخی، فرهنگی و مذهبی و صنعت هتلداری و پذیرایی از مهمانان عراقی و غیره در مرکز استان و حتی تهران، بیش از پیش ضرورت بازگشایی این مرز بین المللی و رونق اقتصادی کما فی السابق از طریق آن را می طلبد.

کنار همه اینها در صورت تأخیر در بازگشایی مرز بین المللی و «گمرک تمرچین-حاجی عمران» با توجه به نفوذ قوی رقیبان اقتصادی ایران در بازارهای اقلیم کردستان عراق از جمله، ترکیه، چین و عربستان سعودی شاید رقابت برای تجار ایرانی و کسب مجدد ظرفیت های اقتصادی برای رقابت در بازارهای این منطقه به نوعی غیرممکن یا همراه با صرف هزینه های زیادی باشد.

معتقدم در مجموع فعالیت اقتصادی سالم بخش قابل توجهی از خانواده های شهدا، جانبازان و ایثارگران به عناوین مختلف در گمرک مذکور و عدم سربار بودن از نظر اشتغال زایی برای دولت در راستای تکریم و عمل به توسعه اقتصاد مقاومتی طلب می کند تا گمرک تمرچین، حاجی عمران هر چه زودتر بازگشایی شود.

از پاسخ شما چنین بر می آید دولت هیچ توجهی به ظرفیت های مرز تمرچین و اوضاع مردم در پیرامون این منطقه ندارد؟

رضا قادری: آذربایجان غربی دایره المعارف شهداست، متأسفانه دولت تدبیر و امید شاید به دلیل عدم آگاهی و اطلاع از شکل گیری و وقوع فاجعه سیاه اجتماعی در اثر فقر با عوارض نکبت بار از زوایای مختلف آن که دلسوزان نظام شرم از بیان آن دارند و زلزله اقتصادی که بر حزب اللهی ترین، مخلص ترین و انقلابی ترین انسان های این مملکت و مرزنشینان قانع به این فرصت اقتصادی و تجاری سالم، یعنی پیرانشهری های غیور، بازماندگان فاجعه تلخ و جان سوز ۱۷ اسفند ۶۳ و سردشتی های با عزت و صبور، آسیب دیدگان بزرگ ترین فاجعه انسانی قرن بمباران شیمیایی ۷ تیرماه ۱۳۶۶ توسط بعثیون کافر حادث شده است، بی تفاوت است.

شاید دولت برنامه و علاقه ای برای رفع این مصیبت عظما تا هنگام انتخابات بعدی و عزیز و محبوب شدن مجدد کردها و اهل سنت نداشته باشد.

اگردولت به ظرفیت های مرزی جنوب آذربایجان غربی بی توجه است از چه طریقی می توان این مشکل را حل کرد؟

رضا قادری: ما جان فدایان نظام، حاکمیت و ولایت، خانواده های معظم شهدا و ایثارگران، حزب الله مناطق کردنشین آذربایجان غربی، سرزمینی که چشمه شهادت همچنان در آن می جوشد، سرزمین ۱۲ هزار آلاله، مشهد شهیدانی چون مسیح کردستان شهید بروجردی، شهید کاوه، شهید کاظمی، شهید زین الدین و دیگر شهدای گلگون کفن انقلاب اسلامی از تنها امید و یاور مظلومان و ستمدیدگان و پدر رئوف بسیجیان و ایثارگران، از رهبر معظم انقلاب متضرعانه و امیدوارانه خواستاریم حال که ما برای دفاع از انقلاب و حفظ شرف و کیان حاکمیت و نظام مقدس جمهوری اسلامی هرگز دچار تردید نگشته و برای حفظ وحدت به تبعیت از فرامین حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) از پای ننشسته، با تأسی و پاسداشت این ایام مبارک ربیع الاول و هفته وحدت عیدی فرزندان حزب اللهی خود در نوار مرزی پیرانشهر و سردشت را مبذول فرموده و برای حفظ سرمایه های اجتماعی نظام و رفع مصیبت فقر و فلاکت در مناطق کردنشین آذربایجان غربی دستور مبارکی مبنی بر بازگشایی گمرک تمرچین- حاجی عمران صادر فرمایند.

 رضا قادری متولد روستای جلدیان از توابع شهرستان پیرانشهر است، او از سال ۱۳۶۵ و با قبولی در مقطع کارشناسی رشته جغرافیای انسانی در دانشگاه فردوسی مشهد ادامه تحصیل داد و مقطع کارشناسی ارشد خود را نیز در سال های ۱۳۷۴-۱۳۷۶ در تهران به پایان رساند و هم اینک دکترای جغرافیای برنامه ریزی روستایی دارد و استاد دانشگاه است.