کرونا : غروب وجدان و طلوع نیچه / یادداشتی از احمد علیزاده

نزدیک به یک قرن ونیم پیش نیچه ( فیلسوف مشهور آلمانی، زاده ۱۵ اکتبر۱۸۴۴ – درگذشته ی ۲۵ اوت ۱۹۰۰) در کتاب دانش طربناک (شادان)، جهان را بدون خدا اعلام کرد و گفت ” شما انسان ها خدا را کشتید” ظاهرا در جهان بدون خدا “همه چیز رواست” و هر انسانی هر چه دلش می خواهد می تواند انجام دهد . در فلسفه ی نیچه جایی برای ترحم و دلسوزی ، جایی برای فقرا و فرودستان نیست ؛آنچه هست خواست قدرت با بی رحمی تمام و در تمام ابعاد زندگیست . در فلسفه ی وی جای برای اندوه و شراکت در غم دیگران وجود ندارد .همچنین در فلسفه ی نیچه جای برای دوست داشتن یکدیگر ، ترحم ، شفقت و مهربانی، انسان دوستی و شراکت در رنج و غم یکدیگر نیست.دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی فیلسوف معاصر و مشهور ایرانی جمله ی معروف نیچه “شما انسان ها خدا را کشتید” را تحلیل کرده و به این نتیجه میرسد که مقصود نیچه از کلمه ی خدا در این جمله ” وجدان” بوده است.
با این مقدمه و با شیوع کرونا در ایران، می توان به آسانی پی برد که جامعه چگونه لبریز از انواع و اقسام نیچه های شده است که با بی رحمی تمام و در غیاب و افول وجدان به جان مردم افتاده اند کافیست نگاهی به قیمت کالاها در قبل و بعد از شیوع کرونا بیاندازید. خواهید دید که در این جهان افسار گسیخته ی نیچه ای شده ، کسی به کسی رحم نمی کند . افزایش سرسام آور قیمت کالاهای بهداشتی ،افزایش آمار مبتلایان و فوت شدگان نمونه های اندکی از سوار شدن برخی افراد سود جو بر بیچارگی و فلاکت دیگر اقشار مردم است که سرمستانه و شورمندانه از فلاکت مردم زراندوزی می کنند واین همان جهان بی معنای خالی از وجدان است که نیچه به آن اشاره می کند.حال می توان با توماس هابز (یکی از فیلسوفان سیاسی برجسته ی انگلستان ) همداستان شد که می گوید ” انسان گرگ انسان است” خواست قدرت و زورگویی در دستان عده ای بی رحم بیداد می کند. کالاهای ضروری و اساسی را برای افزایش قیمت احتکار کرده و یا چندین برابر گرانتر می فروشند. کافیست در خیابان و کوچه ها قدم بزنی و میان چهره ی این همه نیچه شده ، دنبال فرد راستین و با وجدان بگردی! بسیارند بسیارانی که دلشان برای کسی نمی سوزد،شاید اغراق نباشد اما انسان های با جهان بینی نیچه ای بیشتر از کرونا قربانی می گیرد.