جغرافیای اقتصادی پیرانشهر و تاثیرات آن بر معیشت وشیوه زندگی مردم

[quote arrow=”yes”]جغرافیای اقتصادی پیرانشهر و تاثیرات آن بر معیشت وشیوه زندگی مردم یادداشتی از محمد خالد مام رش کارشناس جغرافیا شهری ایران[/quote] از دوران های تاریخی قبل از اسلام و بعد از آن گرفته تا عصر شکوفایی و انقلاب صنعتی، مکان جغرافیایی و اقتصاد دو مقوله درهم تنیده و موثر بر نحوه زندگی و امرار […]

[quote arrow=”yes”]جغرافیای اقتصادی پیرانشهر و تاثیرات آن بر معیشت وشیوه زندگی مردم یادداشتی از محمد خالد مام رش کارشناس جغرافیا شهری ایران[/quote]

از دوران های تاریخی قبل از اسلام و بعد از آن گرفته تا عصر شکوفایی و انقلاب صنعتی، مکان جغرافیایی و اقتصاد دو مقوله درهم تنیده و موثر بر نحوه زندگی و امرار معاش مردم بوده است، به زبان ساده تر هرچه مکان حاصلخیز تر و غنی تر بوده، وضعیت مردم از لحاظ اقتصادی مرفه تر و روبه بهبود تر بوده است. کشور ایران هم از این مقوله جدا نبوده و از لحاظ منابع معدنی و زیرزمینی(نفت،گاز،معدن طلا،سنگ و …) در بین کشور های خاورمیانه بیشترین منابع رو ازآن خود کرده و به کشوری غنی و سرشار از انرژی مشهور و زبانزد بوده است و همه حکومت و دولت_ ملت های اطراف درصدد تسخیر این مرز و بوم بوده اند،ولی امروزه با صنعتی شدن جهان و پیشرفت بیشتر فناوری و امکانات امکان استفاده از این منابع به بیشترین حد خود رسیده است و خوشبختانه در کشور ما روش های بهره برداری نیمه صنعتی و پیشرفته امکان پذیر می باشد و قابل بهربرداری هستند.

در بین این میهن وسیع شهر پیرانشهر از لحاظ جغرافیایی و ژئوپولتیک و فرهنگی موقعیتی ممتاز و بکری را به خود اختصاص داده است به عنوان نمونه دارای بزرگترین مرز تجاری و بازرگانی کشور،واردات و صادرات عمده به کشورهای اطراف،خطوط بین اللملی مسافربری،سدهای فراوان ،تونل های اقتصادی بین شهری و روستایی،منابع محیطی و گردشگری ـ توریستی متعدد،ییلاق و قشلاق های فراوان در مراتع کوهستانی مرزی،زمین های حاصلخیز و چند کاربری ،اراضی مستعد برای انواع زیرساخت های صنعتی،فرهنگی،ورزشی و اقتصادی فروان در انواع زمینه ها می باشد. از توان های بالقوه شهرستان پیرانشهر در کنار کشاورزی می توان به مرزی بودن آن اشاره کرد که یکی از شریان های حیاتی و مبادلاتی-تجاری با کشور عراق می باشد و در سال های اخیر شاهد گسترش روابط دو کشور در همه زمینه ها خصوصا مبادلات بازرگانی و تجاری بوده ایم. اما متاسفانه همین توان بالقوه و موقعیت استراتژیک اگر در مسیر مناسبی از آن استفاده نشود نقطه قوت داخلی را تبدیل به نقطه ضعف و فرصت های بیرونی را تبدیل به تهدید خواهد کرد بعوان مثال به جاری تردد مجاز و آزاد به ممنون العبور و قاچاق تبدیل میشود و مرز نشینان غیور این گهر پربرکت به جای بهرمندی از این مرز در مرزهای این میهن قربانی بی تدبیری مسئولان مرزنشین و مرکزی دوات میشوند . در چنین بستر و شرایطی جوانان جویای کار عزم خود را برای مهاجرت جزم میکنند و برای دستیابی به کسب و کار و اشتغال و امکانات مناسبتر زندگی یا ساز سفر به کلان شهرها را می نوازند یا به نزدیک ترین کشور همسایه(نمونه ی موردی کشور عراق-کە سالیانە جوانان زیادی بر اثر سانحه ی کار های سخت و نبود بیمه های کاری قربانی میشوند)به صورت موقت و دائم روی می آورند که در پیرانشهر مهاجرت نوع دوم در سالیان اخیر بیشتر مشاهده شده است.
راه حل برون رفت از معضلات کنونی نیازمند آسیب شناسی های دقیق و برطرف کردن چالش های پیش رو در این شهرستان است. استفادە از کارشناسان مجرب و کارآزمودە رو می طلبد،
از جمله دلایل توسعه نیافتگی پیرانشهر توسعه نیافتن صنعت و تولید به صورت متوازن،همکار نبودن بخش خصوصی و سرمایه گذاران در ایجاد طرح های اشتغالی و توسعه ای، در دسترس نبودن فرصت های شغلی مناسب و برابر برای کارجویان متخصص، نبود زیرساخت های لازم برای تولید و اشتغال پایدار و هم چنین تمرکز شدید بازار کار و تولید در مناطق محدودی از کشور مانند پایتخت و کلان شهرها اشاره کرد که در دهه های اخیر باعث بیکاری و مهاجرت خیل عظیمی از سرمایه انسانی(خصوصا نخبگان) به خارج از شهرستان و کشور شده است.
به طور کلی دستیابی به توسعه ای پایدار در سطح کلان نیازمند توسعه زیر ساخت ها و فراهم کردن فرصت های اشتغال به دو طریق اختصاص بودجه و منابع دولتی و جذب سرمایه گذاری های بخش خصوصی است اما قبل از هر چیزی تمام این اقدامات نیازمند تغییر نگرش حاکمیت نسبت به مناطق مرزی کشور می باشد.

یاداشتی از : محمد خالد مام رش
کارشناس جغرافیا شهری ایران