آفازی چیست ؟ چرا برخی افراد بە طور ناگهانی گفتار خود را از دست می دهند ؟ / نوشته ای علی ملازاده

آفازی (به انگلیسی: Aphasia) یا زبان پریشی اختلال در زبان است که بر روی درک، بیان، خواندن و نوشتن تاثیر می گذارد. آفازی همیشه در نتیجه آسیب مغزی اتفاق می افتد که یکی از شایع ترین علت های آن سکته مغزی می باشد. اگرچه دلایل دیگری نظیر تصادف، ضربه به سر، تومور یا التهاب مغزی می تواند منجر به زبان پریشی شود.

آفازی اختلالات همراه نیز می تواند داشته باشد ولی به طور ویژه می توان علائم آفازی را موارد زیر دانست:

ناتوانی در درک زبان

ناتوانی در تلفظ (بدون وجود ضعف در عضلات)

ناتوانی در صحبت کردن خود به خودی

ناتوانی در نامیدن اشیاء

ناتوانی در تکرار کردن

پارافازی کلامی (جایگزینی و استفاده از کلمه یا صداها به جای یکدیگر)

ناتوانی در جمله بندی مناسب

ناتوانی در حفظ قواعد دستوری

ناتوانی در خواندن

ناتوانی در نوشتن

جملات ناکامل

عدم حفظ آهنگ و تون صدا (مثلا جمله ی پرسشی را به صورت معمولی بگوید و شما ندانید الان سوال کرد یا نه!)

محدود شدن خزانه واژگان بیانی (مثلا فقط ۱۰ تا کلمه یا جمله بلد است)

ناتوانی در درک دستورات یا خواسته های دیگران

آفازی چگونه ایجاد می شود؟ علت آفازی چیست؟

آفازی در نتیجه ی آسیب به بخش های بروکا و ورنیکه (بخش های خاص قشر مغز) از مغز ایجاد می شود.به طور مثال آسیب تکلم بعد از سکته مغزی به دلیل آسیب این مناطق است. علل زیر می تواند منجر به آفازی شود:

سکته مغزی

ضربه به سر

تومور

بیماری های پیشرونده مغزی

زوال عقل ( مانند آلزایمر و..)

اختلالات متابولیک

عفونت های مغزی

ـ همچنین موارد زیر می تواند در ایجاد آفازی تاثیرگذارباشند:

زمینه ی ژنتیکی

استرس و تنش زیاد

کم خوابی مستمر

بیماری دیابت

کلسترول بالا

فشار خون بیش از اندازه

مصرف سیگار

مصرف زیاد موادی مانند (الکل، چربی، نمک و…)

آفازی چگونه تشخیص داده می شود؟

پس از آسیب فرد، پزشک متخصص با توجه به نوع آسیب، علائم و شدت آسیب دیدگی، دستور تصویربرداری مغزی را می دهد. با توجه به تصویربرداری مغزی سی تی اسکن CTscan و یا MRI می توان نواحی آسیب جمجمه، عروق و بافت مغز را تشخیص داد.
با توجه به جایگاه آسیب، سپس بررسی آفازی انجام می گیرد. از مهمترین عوامل جهت ارزیابی صحیح،سطح هوشیاری فرد می باشد. در صورتی که فرد هوشیار نباشد نمی تواند به سوالی هم پاسخ دهد.
پس از آن بررسی سطح درک شنوایی فرد انجام می شود. اینکه فرد چقدر نسبت به صحبت های دیگران درک دارد.
سپس ارزیابی صحبت کردن و بیان بیمار انجام می شود.
در صورتی که فرد مشکوک به آفازی باشد به گفتاردرمانگر ارجاع داده می شود. تشخیص نوع آفازی عموما با گفتاردرمانگر می باشد. همچنین درمان صحبت کردن این بیماران نیز با گفتاردرمانگر است.

علی ملازاده پاتولوژیست و متخصص گفتار و زبان و بلع