اعتیاد چیست و مسیر اعتیاد چگونه است؟

اعتیاد چیست؟ یادداشتی از کامران حسن پور دانشجوی کارشناسی روانشناسیاعتیاد عبارت است از یک پدیده ی زیستی که به موجود زنده این امکان را می دهد که خود را به تدریج با بعضی مواد سمی سازش دهد و مصرف روزمره مقادیری از این مواد را که برای موجود زنده ی دیگر از همان گروه کشنده […]

اعتیاد چیست؟ یادداشتی از کامران حسن پور دانشجوی کارشناسی روانشناسی
اعتیاد عبارت است از یک پدیده ی زیستی که به موجود زنده این امکان را می دهد که خود را به تدریج با بعضی مواد سمی سازش دهد و مصرف روزمره مقادیری از این مواد را که برای موجود زنده ی دیگر از همان گروه کشنده است را تحمل کند. از نظر فیویولوژسیتها اعتیاد عبارت است از حالتی که استعمال متوالی یا متناوب ماده مخدر در فرد ایجاد می شود، با استعمال مواد مخدر تحریک پذیری سلولهای عصبی و دستگاه عصبی افزوده شده و در نتیجه داروی بیشتری(لازم)است که آن را به حالت تعادل برگرداند.(۱).
اعتیاد به مواد مخدر:
اعتیاد یکی از آسیب های اجتماعی است که سالمت فرد وجامعه را به خطر می اندازد,موجب انحطاط روانی و اخالقی افراد را فراهم می آورد.حالت پرخاشگری به افراد می دهد و حتی در مواردی فرد را به دیوانه ای خطرناک تبدیل میکند طوری که ممکن است خود و دیگران را بکشد.امروزه اعتیاد بیش از پیش به مشکلی بزرگ در جوامع بشری تبدیل شده است.زیرا مخلوط کردن مواد مخدر با مواد خطرناک دیگر و استفاده از آنها سیستم مغزی,فکری,ذهنی و عقلی فرد معتاد را متالشی می کند.(۱).
سیگار دروازۀ اعتیاد
رابطه سیگار و اعتیاد، رابطه ناگسستنی است. سیگار، به دست معتادان چسپیده و تنها، زمانی که در میان لبهاست، انگشتان
دست از آن خالی می شوند. انگشتان سیاه و گاه سوخته، نشانه مصرف مداوم سیگار به وسیله معتادان به مواد مخدراست. برای
شناخت بهتر ارتباط سیگار با اعتیاد، به چند آمار بنگریم:
همۀ معتادان به مواد مخدر، قبل از گرایش به اعتیاد، سیگاری بوده اند.
سیگار در مصرف حشیش و ماری جُوانا، نقش عامل را بازی می کند.
معتادان حرفه ای، سیگار را مقدمۀ مواد مخدر(تریاک و هروئین)می دانند.
۳۴درصد معتادان گفته اند یکی از اولین انگیزه های مصرف مواد مخدر، تکمیل لذت حاصله از مصرف سیگار و تجربه آن بوده است.
طبق آمار بیشتر جوانان و نوجوانان، اولین گام به سوی اعتیاد را با سیگار آغاز کرده اند. مصرف سیگار و مواد مخدر در میان جوانان و نوجوانان وابسته به قشر خاصی نیست. از این رو اندرزها و هشدارهای والدین به فرزندان در مورد ضررهای سیگار و مواد مخدر، در جلوگیری از سقوط آنان به دام اعتیاد، بسیار مؤثر است.(عباسی،۱۳۸۹).
مراحل اعتیاد:
آشنایی: در این مرحله فرد از راه‌های مختلف (مثلاً از طریق دوستان خود) با مواد مخدر و نحوه استعمال آن آشنا می‌شود.
شک و تردید: در این مرحله، فرد سعی می‌کند با میل خود مبارزه کند.
اعتیاد واقعی: در این مرحله فرد دچار اعتیاد می‌شود و برای رسیدن به حالت نشئگی، هر بار بر میزان مصرف خود می‌افزاید.
معتادان مزمن:
هرکسی که مواد مصرف می‌کند معتاد محسوب نمی‌شود. کسانی که مواد مصرف می‌کنند به سه دسته تقسیم می‌شوند اما درمیان آن‌ها تنها معتادان مزمن هستند که به بیماری اعتیاد مبتلا می‌شوند.
مصرف‌کنندهٔ تفننی
هرچند وقت یکبار برای تفریح و در مواقع و مناسبت‌های خاص مواد مخدر مصرف می‌کند.
احساس سرخوشی می‌کند و بیش از حد مصرف نمی‌کند – واکنش عادی نسبت به مواد دارد.
مصرف‌کنندهٔ شدید
برای کمک به تحمل استرس و فشار زندگی مواد مصرف می‌کند.
به خاطر فرار از احساسات دردناک مواد مصرف می‌کند.
میزان مصرف خود را به تدریج افزایش داده و در نتیجه مقاومت بدن آن‌ها در مقابل مواد بیشتر می‌شود.
وقتی مواد در دست‌رس قرار ندارد احساس بیقراری می‌کند.
آغاز تجربه در روند بد شدن حال جسمی وروانی.
آغاز روند بی سر و سامانی وضعیت تحصیلی یا شغلی.
معتادان مزمن
معتادان مزمن هرگز نمی‌تواند به حالت مصرف‌کنندهٔ تفننی یا شدید بازگردد.
معتادان از مصرف مواد مخدر به شدت احساس لذت و آرامش می‌کنند.
مغز به مصرف مواد عادت کرده و برای اینکه به‌طور عادی فعالیت کند به مواد مخدر وابسته می‌شود.
ساختار و سیستم ارتباط مغز حالت غیرعادی پیدا می‌کند.
از دست دادن سلامت عقل و رفتارهای عصبی و خشن.
با وجود عواقب ناگوار، قادر به ترک کردن مواد مخدر نیست – این حالت آلرژی نامیده می‌شود.
مغز بیش از پیش به مواد مخدر نیاز پیدا می‌کند – چنین حالتی را پدیده ویار می‌نامند.
اعتیاد مقررات خانواده را تغییر می دهد:
هر خانوده ای مجموعه ای از باید و نباید هایی دارد که در طول زمان شکل گرفته است و همه به صورت ناخود آگاه رعایت کردن این قوانین را دوست دارند و با این که این قوانین جایی نوشته نشده است برای افراد خانواده ارزشمند است. وقتی یک نفر از اعضای خانواده (مخصوصا پدر یا مادر) به اعتیاد روی می آورد باعث می شود که پایه و اساس این قوانین سست شده و کم کم بقیه افراد خانه هم از این قوانین پیروی نکنند، چرا که می بینند فردی که تا دیروز سالم و سرحال بوده است امروز خسته و ناتوان شده و فردی خوش اخلاق و خوش رو بد دهان، تند خو و بد اخلاق شده است و همین موضوع خانه و خنواده را برای آنها تبدیل به محیطی ناامن می کند.
اعتیاد بر کودکان چه تاثیری دارد؟
ارتباط کودکان با خانواده کمتر و کمتر می شود و چون نمی دانند چطور باید با پدر و مادرشان ارتباط برقرار کرد کم کم از خانه و خانواده فراری می شوند، چون بر این باورند که خانه محیط امنی نیست.
از طرفی چون پدر مادرشان درگیر اعتیاد هستند دیگر هیچ زمانی روی فرزندانشان نمی گذارند و اورا از مهر و محبت محروم می کنند. بعد از آن کم کم چون تنها راه برای جلب توجه پدر و مادرشان این است که رفتار های منفی و شیطنت آمیز از خود بروز دهد.در این شرایط کودک دچار سردرگمی می شود که چرا من مادرم را دوست دارم ولی از پدرم متنفم و همین حس باعث ایجاد دوگانگی در کودک شده و باعث می شود که او به صورت مداوم آسیب ببیند.(۳).
آمار معتادین در ایران و جهان:
هم اکنون بیش از ۲۵۰میلیون مصرف‌کننده مواد اعتیادآور در جهان وجود دارد. ۱۵۰ میلیون نفر معتاد به مواد توهم زایی مانند حشیش، ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر معتاد به ماده محرک کوکایین و مشتقات آن، ۱۵ تا ۲۱ میلیون نفر معتاد به هروئین و سایر مواد مخدر و سایرین نیز انواع مواد اعتیادآور روانگردان و شیمیایی را مورد سوء استفاده قرار می‌دهند.
در بررسی‌های جدید آمار ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر به عنوان آمار رسمی مصرف کنندگان مستمر مواد مخدر در کشور اعلام شده است

منابع:
عباسی،حسین، ۱۳۸۹،پژوهشی بر روش های پیشگیری از اعتیاد در محیط های آموزشی(کنگره پیشگیری از مصرف مواد مخدر):۱
سلیمی،مریم،۱۳۹۰،آسیب های اجتماعی، رشد معلم:۲
https://www.neginn.com/blog/468-withdrawal-familyسایت ترک اعتیاد :۳