یارانه‌ها سهم مردم یا صدقه‌ دولت؟ /یادداشتی از سید اسماعیل سیدشکری

خوب به‌ یاد دارم صف طویل خودروها جلوی درب پمپ بنزینها، قیمت عاملهای انرژی به‌ شدت بالا رفته‌ بود! قاچاق سوخت بازار گرمی ویژه‌ای پیدا کرده‌ بود، عده‌ای از مردم با باک ماشین و عده‌ای با بار پشت اسب سوخت قاچاق می کردند و عده‌ای از عاملین و رانتخواران با تانکر و عده‌ای نیز با […]

خوب به‌ یاد دارم صف طویل خودروها جلوی درب پمپ بنزینها، قیمت عاملهای انرژی به‌ شدت بالا رفته‌ بود! قاچاق سوخت بازار گرمی ویژه‌ای پیدا کرده‌ بود، عده‌ای از مردم با باک ماشین و عده‌ای با بار پشت اسب سوخت قاچاق می کردند و عده‌ای از عاملین و رانتخواران با تانکر و عده‌ای نیز با لنج و کشتی! قیمت نفت خام در بازارهای جهانی غوغا کرده‌ بود. بشکه‌ای ۱۵۰ دلار زمین نمی ماند! دولت درعملی پیشگیرانه‌ اقدام به‌ اجرای طرح تحول اقتصادی در جهت اشاعه‌ عدالت اجتماعی می نماید. اقدامی که‌ منجر به‌ آزاد سازی قیمت ها و حذف سوبسیدها در راستای واقعی کردن قیمت ها شد.


برای اجرای آن ابتدا طرح هدفمند کردن یارانه‌ها برای احاد ملت ایران مطرح شد که‌ این سهم هر ایرانی از درآمد فراورده‌های نفتی و عاملهای انرژی است که‌ سرمایه‌ همه‌ مردم ایران است. دولت برای خرید و در اختیار گذاشتن، عاملهای انرژی، شامل: بنزین، نفت، گاز، گازوئیل، برق و آب .. و همچنین در زمینه‌ ارزاق عمومی که‌ شامل: گندم، آرد و نان، قند و شکر، شیر و پنیر، روغن نباتی، برنج، گوشت، چای، مرغ و تخم مرغ و … سوبسید پرداخت می کرد. یکی از گفته‌های رئیس جمهور در رابطه‌ با ضرورت اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها ” برقراری عدالت و خشکاندن اصولی ریشه تورم ” بود. دولت ناعدالتی دادن سوبسیدها را در این می دید که‌ مثلا` دولت برای برق و بنزین سوبسید پرداخت می کند در توزیع آن در بین هموطنان کسی از آن سود خواهد برد که‌ بیشتر مصرف می کند! و این ثروتمندان هستند که‌ بیشترین سود را از آن می برند برای اجرای عدالت لازم است این سوبسیدها را مستقیم به‌ حساب مردم واریزنمایم که‌ همه‌ به‌ یک اندازه‌ از آن بهره‌مند شوند. سرمایه‌دار با این یارانه‌ بنزین می خرد مستضعف نان شب!


رئیس جمهور(احمدی نژاد) اظهارداشت: «ما می‌خواهیم یارانه‌ها را درست و عادلانه توزیع کنیم وقتی عادلانه توزیع کنیم وضع همه، هم مردم، هم صنعت، هم تجارت و هم کشاورزی بهتر می‌شود چون الان حداقل ۲۰ درصد ما پرتی داریم؛ در بعضی بخش‌ها ۳۰ درصد هدر می‌رود که دست مردم نمی‌رسد خوب ما هم ۲۰ تا ۳۰ درصد‌ها را جمع کنیم و به خود مردم بدهیم وضع مردم بهتر می‌شود و قدرت خرید مردم حتما افزایش پیدا می‌کند برای اینکه دولت دارد جلو اسراف‌ها را می‌گیرد. ما نمی‌خواهیم یک قران آن (یارانه) را کم کنیم و صددرصد آن به اقتصاد برمی گردد درست بر می‌گردد و وقتی درست برگردد وضع مردم حتما بهتر می‌شود.»


منبع درآمد و تامین یارانه‌ها و پشتیباتی صنایع دیگر موارد، را از آزادسازی قیمت عاملهای انرژی و حذف سوبسیدها اعلام کردند که‌ براساس این قانون قرار بود ۵۰ درصد درآمد هد‌فمندسازی یارانه‌ها بین خانوار‌ها تقسیم شده و۳۰ درصد برای تولیدکنندگان و ۲۰ درصد برای هزینه‌های دولت صرف شود و در پایان ۵ سال، یارانه‌ی نقدی به نظام جامع تأمین اجتماعی تبدیل ‌شود.


اما حال مجلس براساس چه‌ معیار و ضوابطی اقدام به‌ حذف دهک های پُردرآمد جامعه‌ را می نماید معلوم نیست! یکی از کارشناسان اقتصادی معتقد است: این مبلغ هدفمند کردن یارانه ها چون بیت المال است و بیت المال هم به همه مردم تعلق دارد باید به همه مردم داده شود و اینکه گفته شود مثلا این پول به هفت دهک داده شود و به سه دهک داده نشود خود در تناقض با عدالت قرار دارد.


اما آنچه‌ از این اقدام مجلس برداشت می شود. اذعان به‌ شکست طرح تحول اقتصادی است! که‌ در گام نخست آن اجرای آن و تشریح آن واقعیات هدف این طرح از مردم کتمان شد. سهم ۳۰ درصدی صنایع و تولیدکنندگان در طرح هدفمندی به‌ بوته‌ فراموشی سپرده‌ شد! تقاضای حذف اختیاری یارانه‌ها راه‌ به‌ جای نبرد! در شناسائی دهک پردرآمد توفیقی حاصل نشد! حال مجلس به‌ یاری دولت آمده‌ که‌ این سهم مردم از درآمدهای نفتی که‌ بیت المال است و حق قانونی احاد ملت است بگیرد! بدون اینکه‌ بررسی کند که‌ این سهم از چه‌ طریقی به‌ ملت واگذار شده‌ است! این معامله‌ای بوده‌ که‌ بین ملت و دولت در راستای عدالت اجتماعی انجام شده‌. مردم چه‌ گناهی کرده‌اند طرح با ندانمکاری عدم اجرای اصولی شکست خورده‌ است! یارانه‌ها هر چند کمی و کاستی زیادی دارد اما این سهم و حق مردم است، نه‌ صدقه‌ دولت به‌ ملت که‌ به‌ دهکی داده‌ شود به‌ دهکی نه‌.